Ano ang Pabula, Meaning o Kahulugan at Mga Halimbawa

Alam mo ba na ang mga pabula ay hindi lang basta kwento tungkol sa mga hayop?

Ito rin ay isang uri ng panitikan na may layunin na magbigay ng mga aral sa pamamagitan ng mga kwentong may mga tauhang hayop. Kadalasan, ang mga tauhang hayop ay nagpapakita ng mga katangian na nakikita rin sa mga tao tulad ng kasakiman, kabutihan, katalinuhan, at katapangan.

Sa pamamagitan ng mga kuwento at mga hayop bilang mga tauhan, ang pabula ay naglalayong magbigay ng mga moral na aral at payo sa mga mambabasa.

Ano ang Pabula, Meaning o Kahulugan at Mga Halimbawa

Hindi lang ito nakatutulong sa pagpapalawak ng kaalaman at kaisipan ng mga mambabasa, lalo na sa mga kabataan, kundi nakakatulong din sa paghubog ng kanilang mga asal at pagpapasiya.

Sa artikulong ito, tatalakayin natin ang kahalagahan ng pabula sa panitikan at kung paano ito nakatutulong sa paghubog ng mga kabataan.

Kung interesado ka sa pag-aaral ng pabula at sa mga aral nito, tara na’t simulan na natin amg pag-aaral sa pabula

Talaan ng Nilalaman

Ano ang Pabula, Meaning o Kahulugan

Ang pabula (fable sa Ingles) ay isang uri ng panitikan na naglalayong magturo ng mga moral na aral sa pamamagitan ng maikling kwento na kung saan ang mga tauhan ay karaniwang mga hayop, halaman, o mga bagay na may kakayahang magsalita at kumilos na parang tao.

Ang mga tauhan sa pabula ay may kani-kaniyang katangian na kumakatawan sa mga kilos at pag-uugali ng tao, na ginagamit upang ipakita ang iba’t ibang aspeto ng pag-uugali ng tao.

Ang pabula ay nagmula sa sinaunang panitikan at ito ay naging popular sa buong mundo. Isa sa mga kilalang may-akda ng mga pabula ay si Aesop, isang Griyegong alipin at manunulat na nabuhay noong ika-6 na siglo BCE. Ang ilan sa kanyang mga kilalang pabula ay ang “Ang Aso at ang Kanyang Anino,” “Ang Uwak at ang Gagamba,” at “Ang Kuneho at ang Pagong.”

Ang layunin ng pabula ay magbigay ng aral o payo sa mambabasa sa paraan na mas madaling maunawaan at matandaan. Dahil dito, ang pabula ay naging popular na paraan ng pagtuturo ng mga bata sa mga aral ng buhay at pag-uugali.

Mga Katangian ng Pabula

Ang pabula ay isang uri ng kuwento na may layuning magbigay ng moral na aral sa pamamagitan ng paggamit ng mga hayop bilang mga tauhan. Ang mga pangunahing katangian ng pabula ay ang mga sumusunod:

May karaniwang naglalaman ito ng isang moral na aral o pangaral na naglalayong magbigay ng payo sa mga mambabasa. Ito ay madalas na inilalahad sa huli ng kwento.

Ginagamit ang mga hayop bilang mga tauhan. Sa halip na mga tao, ang mga hayop ay nagpapakatao at nagpapakita ng mga kilos at katangian na karaniwang nauugnay sa mga tao.

Ang mga hayop ay hindi binibigyan ng totoong pangalan ngunit ay binibigyan ng mga pangalan na nauugnay sa kanilang uri o mga katangian tulad ng “si Matsing” o “si Leong Tuko”.

Mayroong pagkakatulad ng pabula sa “talinghaga” dahil sa pareho nilang ginagamit ang mga di-totoong kuwento upang magbigay ng isang aral. Gayunpaman, ang talinghaga ay madalas na may mas kumplikadong simbolismo kaysa sa pabula.

Ang pabula ay karaniwang maikli at simple na kuwento, na mayroong malinaw na pagkakabuo ng mga karakter, plot, at moral na aral.

Mga Elemento ng Pabula

Ang mga elemento ng pabula ay kinabibilangan ng mga sumusunod:

Mga tauhang hayop – Ito ang mga karakter sa kwento na kadalasan ay mga hayop na nagpapakita ng mga katangian ng tao, tulad ng kasakiman, kabutihan, katalinuhan, at katapangan.
Tagpuan – Ito ang lugar kung saan naganap ang mga pangyayari sa kwento.
Banghay – Ito ang pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa kwento, na karaniwan ay mayroong isang suliranin o hamon na kinakaharap ng mga tauhang hayop.
Aral – Ito ang pangunahing layunin ng pabula, na naglalayong magbigay ng mga moral na aral o payo sa mga mambabasa.
Pangwakas na aral – Ito ang nagbibigay ng kahulugan sa kwento at naglalayong magbigay ng pangwakas na aral o payo sa mga mambabasa. Ito ay karaniwang nakasaad sa huling bahagi ng pabula.

Bakit Mahalagang Pag-aralan ang Pabula?

Narito ang ang mga dahila kung bakit mahalagang pag-aralan ang mga pabula:

Ang pabula ay naglalaman ng mga aral na may kinalaman sa asal at kagandahang-loob ng tao.
Ito ay isang mahusay na paraan upang maipakita at maunawaan ng mga mambabasa ang mga mahalagang kaisipan at kabutihang-asal na nais iparating ng manunulat.
Ang mga pabula ay nagbibigay ng mga aral at payo sa mga mambabasa sa paraang nakakatuwa at kaakit-akit.
Madaling maunawaan at magustuhan ng mga kabataan ang mga pabula, dahil sa kanilang kakaibang uri ng pagkakasulat.
Ang pabula ay mayroong kakayahang magbigay ng mga aral sa mga mambabasa nang hindi direktang nakakabanas o nakaka-insulto.
Ang pag-aaral ng pabula ay nakatutulong sa paghubog ng mga asal at kaisipan ng mga mambabasa, lalo na sa mga kabataan.
Ito rin ay nagbibigay ng kasiyahan at kaalaman sa mga mambabasa, habang nagpapalawak ng kanilang pananaw at kakayahan sa pagpapasiya.

Ama ng Sinaunang Pabula

Ang pabula ay isang uri ng panitikan na may malawak na kasaysayan. Hindi maaaring matukoy kung sino ang ama ng sinaunang pabula, dahil ang mga uri ng panitikan na ito ay matagal nang ginagamit sa iba’t ibang kultura at tradisyon sa buong mundo.

Sa Asya, halimbawa, ang mga pabula ay nagsimula noong sinaunang panahon at nagpatuloy sa panahon ng mga kabihasnan ng Tsina, India, Persia, at Arabia.

Sa Kanluran, naging popular ang mga pabula noong panahon ng mga Griyego at Romano, at nagpatuloy sa panahon ng mga manunulat tulad nina Aesop, Jean de la Fontaine, at mga Brothers Grimm.

Makikita sa kasaysayan ng pabula na ito ay hindi lamang basta isang uri ng panitikan, kundi isang bahagi ng kultura at tradisyon ng mga sibilisasyon sa iba’t ibang panig ng mundo.

Ito ay patunay na mahalaga ang mga aral na nais iparating ng mga pabula sa mga tao, kaya’t patuloy itong ginagamit sa kasalukuyan upang magbigay ng mga aral sa mga mambabasa.

Halimbawa ng Mga Pabula at Mga Aral Nito

Ang mga pabulang halimbawa na kinalap namin ay sinulat ni Aesop. Si Aesop ay isang Griyegong manunulat ng mga pabula na nabuhay noong ika-6 siglo BCE (Before Common Era).

Siya ay kilala sa kanyang mga kathang-isip na mga kuwento tungkol sa mga hayop na nagpapakita ng mga katangian ng tao at nagbibigay ng mga moral na aral.

Bagaman hindi natin alam nang eksakto kung sino si Aesop o kung mayroon nga ba talagang tao na naglikha ng mga pabulang kanyang iniulat, ang kanyang mga akda ay patuloy na pinapahalagahan at nagbibigay inspirasyon sa maraming manunulat, guro, at mag-aaral sa kasalukuyan.

Ang sumusununod na pabula ni Aesop ay isinalin namin sa wikang Filipino (mula sa wikang Ingles).

Ang Oso at Ang Mga Buboyog

Isang Oso na naglalakbay sa kagubatan upang maghanap ng mga berries ay nakakita ang isang tumbang puno kung saan nagimbak ng honey ang isang pulutong ng mga bubuyog.

Nang masiguro ng Oso kung walang mga bubuyog sa loob ng puno, biglang dumating ang isa sa Bubuyog na may dalang matamis mula sa clover field.

Natuklasan ng Bubuyog ang tunay na hangarin ng Oso at siya ay kagatin bago tuluyang mawala sa loob ng kahoy.

Biglaang nagalit ang Oso at sinugod ang puno gamit ang kanyang mga ngipin at kuko upang sirain ang tirahan ng mga bubuyog.

Ngunit naglunsad lamang ito ng buong pulutong ng mga bubuyog. Kailangang takbuhan ng kawawang Oso ang kanyang buhay, at nakaligtas lamang siya sa pamamagitan ng pagtalon sa isang lawa ng tubig.

Aral sa Pabulang Ang Oso at Ang Mga Buboyog

Ang kuwentong ito ay nagtuturo sa atin na kailangan nating mag-ingat at magpakabuti sa pakikipag-ugnayan sa mga tao o hayop sa paligid natin. Dapat nating isipin na ang mga gawi at kilos natin ay maaaring makaapekto sa kanila.

Kung hindi tayo magiging maingat at mapagmatyag, maaari tayong magdulot ng panganib sa ating sarili at sa iba. Mahalagang maging responsable tayo sa ating mga aksyon upang maiwasan ang mga hindi kanais-nais na mga sitwasyon.

Sa halip na maging agresibo o mapusok sa ating mga desisyon, kailangan nating magpakalma at mag-isip ng mabuti upang maiwasan ang mga hindi magandang bunga ng ating mga kilos.+

Ang Soro at Ang Mga Ubas

Isang araw, nakita ng isang Soro ang isang magandang sanga ng hinog na hinog na ubas na nakasabit sa isang puno. Nang makita niya ang mga ubas, hindi niya mapigilang mangilabot dahil sa kanyang pagkagusto rito.

Ngunit mataas ang kinaroroonan ng mga ubas at kinailangan ng Soro na lumundag upang makuha ito. Sa kanyang mga pagsisikap, hindi niya ito naabot. Sa kabila nito, hindi siya sumuko at sinubukan niyang ulitin ito nang paulit-ulit ngunit hindi pa rin niya ito naabot.

Sa wakas, sumuko na rin siya sa kanyang mga pagsisikap at nagdesisyon na lamang siyang maghanap ng ibang mga bagay na magugustuhan niya. Sa halip na magalit, naisip niya na hindi karapat-dapat ang mga ubas para sa kanya. At nagsimulang maglakad ang Soro, na mayroong tiwala sa kanyang sarili.

Aral sa Pabulang Ang Soro at Ang Mga Ubas

Ang kuwentong ito ay nagpapaalala sa atin na hindi lahat ng ating mga mithiin ay makakamtan natin sa unang pagkakataon. Sa buhay, mayroong mga pagkakataon na kailangan nating magtrabaho ng mas mahirap at magtiyaga upang makuha ang ating nais.

Subalit, kailangan din nating matuto na tanggapin kung hindi natin makamtan ang mga ito. Sa halip na magalit at magrebelde, kailangan nating maghanap ng mga alternatibong paraan upang magawa pa rin ang ating mga hangarin.

Sa pamamagitan ng pagiging determinado, tiyaga at may positibong pananaw, maaaring maging maganda pa rin ang mga kahihinatnan ng ating mga pagsisikap.

Ang Kuwago at Ang Tipaklong

Ang Kuwago ay palaging nagpapahinga sa araw. Kapag dumidilim na at unti-unting namumula ang langit, siya ay lumalabas mula sa kanyang tirahan na isang lumang punong kahoy.

Naririnig ang kakaibang “hoo-hoo-hoo-oo-oo” ng kanyang tinig sa tahimik na kagubatan at nagsisimula siyang manghuli ng mga insekto at hayop na kanyang kinakain tulad ng mga ipis, bubuyog, palaka, at daga.

Mayroong isang matandang Kuwago na nagiging napakasungit at hindi madaling makontento dahil sa kanyang edad, lalo na kapag naiistorbo ang kanyang tulog sa araw-araw. Isang mainit na hapon ng tag-araw, natutulog ang matandang Bubuyog sa kanyang tirahan sa isang lumang puno, nang biglang kumanta ng malakas ang isang tipaklong malapit sa kanya.

Biglang lumitaw ang ulo ng matandang Kuwago mula sa butas ng puno na ginagamit niyang pintuan at bintana.

“Umalis ka dito, Sir,” sabi niya sa Tipaklong. “Wala ka bang magandang asal? Marapat lamang na igalang mo ang aking edad at hayaan akong makatulog ng tahimik!”

Ngunit masiglang sinagot ng Tipaklong na may karapatan din sa araw gaya ng Kuwago sa kanyang tirahan. Nagsimula siyang magkanta ng mas malakas at mas maingay na awitin.

Alam ng matandang Kuwagp na walang magandang maidudulot ang pagsasagutan nila ni Tipaklong, at alam niya ring hindi sapat ang kanyang paningin sa araw upang maparusahan ang Tipaklong. Kaya’t itinigil na niya ang pag-aaway at nagsalita ng napakabait.

“Kung kinakailangan na akong manatiling gising, maaari ko na ring pakinggan ang iyong pag-awit nang buong giliw,” sabi niya. “Sa katunayan, mayroon akong napakasarap na alak mula sa Olympus, na pinapainom daw kay Apollo bago siya kumanta sa mga diyos. Pakitikman naman itong napakasarap na inumin na ito kasama ko. Alam kong makakapagpaawit ito sa iyo ng gaya ni Apollo mismo.”

Nakumbinse ng Kuwago ang Tipaklong. Umakyat ito sa tirahan ng Kuwago, ngunit noong malapit na siya at malinaw na nakikita na ng matandang Kuwago, bigla itong sumalak at kinain siya.

Aral sa Pabulang Ang Kuwago at Ang Tipaklong

Huwag basta-basta maniwala sa mga papuri at pambobola. Maging mapanuri at huwag magpadala sa mga matatamis na salita na maaaring gamitin para mag-manipula o lokohin tayo.

Dapat mag-pokus sa pagpapatayo ng tunay na relasyon at paghahanap ng komento at kritisismo para sa tayo ay mapabuti. Mahalaga na manatiling mapanuri para maiwasan ang mga taong naglalayong siraan tayo, at manatili tayong tapat sa ating mga halaga at layunin.

Ang Uwak at Ang Pitsel

Sa panahon ng tagtuyot, nang hindi makahanap ng maraming maiinom ang mga ibon, nakatagpo ang isang uhaw na uwak ng isang pitsel na may kaunting tubig.

Ngunit mataas at makitid ang bibig ng pitsel, kaya hindi maabot ng uwak ang tubig kahit gaano pa siya kumapit. Parang mamamatay na sa uhaw ang kawawang uwak.

Ngunit biglang naisip ng uwak ang isang paraan. Kinuha niya ang ilang maliliit na bato at isa-isa niyang ibinabato sa loob ng palayok.

Sa bawat bato na ibinabato niya, unti-unting umangat ang lebel ng tubig hanggang sa naging sapat na ito para maabot niya at makapag-inom.”

Aral sa Pabulang Ang Uwak at Ang Pitsel

Ang kwento ng uwak na nakatagpo ng tubig sa gitna ng tagtuyot ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagiging malikhain at matiyaga sa paglutas ng mga problema.

Sa halip na sumuko sa harap ng mga hadlang at kawalan, nakahanap ng solusyon ang uwak sa pamamagitan ng pag-iisip at paggawa ng mga hakbang para maabot ang kanyang layunin.

Ang Dalawang Kambing

May dalawang kambing na masaya at naglalaro sa bato sa gilid ng bundok. Nagtagpo sila sa magkabilang dulo ng isang malalim na bangin kung saan lumalabas ang isang malakas na agos ng tubig.

Ang tanging paraan upang tawirin ito ay ang isang puno na natumba, at sa maliit na daang ito hindi man lang makatawid ng sabay ang dalawang ardilya. Kung makitid ang daan na iyon, malamang ay magdadalawang-isip ang matapang na hayop.

Pero hindi ito nangyari sa dalawang kambing na iyon dahil hindi sila papayag na magbigay ng daan sa isa’t isa.

Umakyat ang una sa puno, sumunod naman ang isa pa. Sa gitna, silang ang dalawa ay nagtagpo, ngunit hindi nagbigayan. Sa halip, nagtulakan at nagbanggaan sila, kaya’t parehong nahulog sa bangin at napahamak dahil sa lakas ng agos ng tubig sa ibaba.

Aral sa Pabulang Ang Dalawang Kambing

Ang kwento ng dalawang kambing na nahulog sa bangin ay nagtuturo sa atin na hindi dapat tayo maging matigas ang ulo at magpakabayani para lang masunod ang ating kagustuhan.

Kailangan nating magpakumbaba at mag-isip ng ibang paraan upang maabot ang ating mga layunin. Mahalaga rin na isaalang-alang natin ang kaligtasan ng iba sa mga desisyon na ating gagawin.

Mga Iba Pang Halimbawa ng Pabula na may Aral

Narito ang iba pang mga halimbaw ng pabula na may mga aral:

Basahin ang iba pang mga aralin: Pang-abay na Pamaraan, Pang-abay na Pamanahon, Alamat ng Pinya, Bugtong, Pagmamahal sa Bayan, Taludtod, Anekdota, Rin at Din, Sanhi at Bunga