Ang pag-aaral sa wika ay hindi lamang nagbibigay ng kaalaman sa mga estruktura ng mga pangungusap, ngunit nagtuturo rin ng mga konseptong kailangan natin upang maunawaan ang kahulugan ng mga salita at pangungusap.
Sa blog post na ito, pag-uusapan natin ang mga konsepto ng sanhi at bunga sa pangungusap at kung paano nito nakakaapekto sa pag-unawa natin sa mga ito.
Talaan ng Nilalaman
Ano ang Sanhi at Bunga sa Pangungusap?
Ang sanhi at bunga ay mga konseptong ginagamit sa pangungusap upang maipakita ang kaugnayan ng dalawang bahagi ng isang pangungusap.
Ang sanhi ay ang dahilan kung bakit nangyari ang pangyayari sa pangungusap, samantalang ang bunga naman ay ang epekto o resulta ng pangyayari.
Ang sanhi at bunga ay tinatawag na Cause and Effect sa wikang ingles.
Halimbawa ng Sanhi at Bunga sa Pangungusap
Para mas maunawaan ang konsepto ng sanhi at bunga sa pangungusap, narito ang ilang halimbawa:
- Sanhi: Umulan ng malakas. Bunga: Nagbaha sa kalsada.
- Sanhi: Late na ako sa trabaho. Bunga: Wala na akong maparkingan ng kotse.
- Sanhi: Hindi sumipot sa meeting si Mr. Cruz. Bunga: Nagkanda-lito ang mga empleyado.
- Sanhi: May problema sa internet connection. Bunga: Hindi ako makapagtrabaho nang maayos.
- Sanhi: Hindi nakapasa sa pagsusulit. Bunga: Hindi nakapag-enroll sa susunod na semestre.
- Sanhi: May matinding sakit sa tiyan. Bunga: Hindi nakapasok sa trabaho.
- Sanhi: Walang oras para mag-exercise. Bunga: Naging overweight.
- Sanhi: Malakas ang hangin. Bunga: Nabali ang poste ng kuryente.
- Sanhi: Hindi nag-iingat sa kalusugan. Bunga: Naging sakitin.
- Sanhi: Naligaw sa daan. Bunga: Na-late sa appointment.
- Sanhi: Kulang sa tulog. Bunga: Hindi makapag-concentrate sa trabaho.
- Sanhi: Nagkaproblema sa pamilya. Bunga: Nawalan ng gana sa trabaho.
- Sanhi: Masama ang pakiramdam. Bunga: Hindi nakapagpunta sa okasyon.
- Sanhi: Nabasag ang baso. Bunga: Nagkabiyak ang baso.
- Sanhi: May namatay na kamag-anak. Bunga: Hindi nakapag-attend ng klase.
- Sanhi: Malakas ang ulan. Bunga: Nabasa ang mga gamit sa labas.
- Sanhi: Hindi nakapagdala ng payong. Bunga: Nabasa sa ulan.
- Sanhi: May bumara sa kalsada. Bunga: Na-late sa appointment.
- Sanhi: Mahirap ang trabaho. Bunga: Naging stressed at pagod.
- Sanhi: Hindi nakapunta sa meeting. Bunga: Hindi nakaabot sa deadline ng proyekto.
Ang nasa taas na halimbawa ng sanhi ay puwede mong kabitan ng mga salitang hudyat ng sanhi at bunga para maging isang pangungusap.
Mga Salitang Hudyat na Nagpapahayag ng Sanhi
Ang mga sumusunod na salita at parirala ay maaaring gamitin upang magpakita ng sanhi sa isang pangungusap:
- Dahil sa
- Bunsod ng
- Sanhi ng
- Bilang resulta ng
- Sa kadahilanang
- Sa likod ng
- Sa dahilan ng
- Dahil dito
- Kasunod ng
- May dahilan na
- Sapagkat
- Dahil
- Dahilan sa
- Palibhasa
- Ngunit
- At kasi
Ang paggamit ng mga salitang ito ay makatutulong sa pagpapakita ng dahilan o sanhi ng isang pangyayari sa isang pangungusap. Ito rin ay makatutulong sa pagpapakita ng kaugnayan ng mga bahagi ng pangungusap upang mas malinaw na maunawaan ang kahulugan nito.
Mga Salitang Hudyat na Nagpapahayag ng Bunga
Ang mga sumusunod na salita at parirala ay maaaring gamitin upang magpakita ng bunga sa isang pangungusap:
- Kaya
- Sa gayon
- Kung kaya
- Bilang resulta
- Samakatuwid
- Kaya’t
- Nang sa gayon
- Sa wakas
- Sa huli
- Sa kalaunan
- Kung gayon
- Kaya naman
- Kung ganyan
- Kung gaya ng
Ang mga salitang ito ay nagpapakita ng epekto o bunga ng isang pangyayari sa pangungusap. Ito rin ay makatutulong upang maipakita ang kaugnayan ng mga bahagi ng pangungusap upang mas malinaw na maunawaan ang kahulugan nito.
Halimbawa ng Sanhi at Bunga na May Hudyat ng Sanhi
Narito ang mga halimbawa ng mga pangungusap na naglalaman ng mga hudyat ng sanhi at bunga.
- Dahil umulan ng malakas kung kaya nagbaha sa kalsada.
- Dahil hindi sumipot sa meeting si Mr. Cruz, nagkanda-lito ang mga empleyado.
- Wala na akong maparkingan ng kotse sapagkat late na ako sa trabaho .
- May problema sa internet connection kung kaya’t hindi ako makapagtrabaho nang maayos.
- Palibhasa hindi nakapasa sa pagsusulit kaya hindi siya nakapag-enroll sa susunod na semestre.
- Bilang resulta ng may matinding sakit sa tiyan, hindi ako nakapasok sa trabaho.
- Naging overweight ako sanhi ng walang oras para mag-exercise..
- Nabali ang poste ng kuryente kasi malakas ang hangin.
- Hindi ka nag-iingat sa kalusugan kaya naging sakitin ka.
- Na-late siya sa appointment sa kadahilanang naligaw siya sa daan..
Konklusyon
Sa bawat pangungusap, mayroong kahit isang sanhi at bunga na nakakabit sa isa’t isa. Ang sanhi ay tumutukoy sa dahilan kung bakit naganap ang pangyayari sa pangungusap, samantalang ang bunga naman ay tumutukoy sa epekto o resulta ng pangyayari.
Ang pagsasaalang-alang sa sanhi at bunga sa pangungusap ay makatutulong sa pag-unawa sa relasyon ng mga bahagi ng pangungusap at maunawaan ang kabuuan ng kaisipan ng may-akda. Makakatulong din ito upang mas malinaw na maipakita ang layunin ng pagpapahayag ng may-akda sa kanyang mga mambabasa.
Sa pagsusulat ng mga pangungusap, mahalaga na alalahanin ang pagkakaroon ng tamang kaayusan ng sanhi at bunga upang mas malinaw na maipakita ang relasyon ng mga bahagi ng pangungusap.
Sa pamamagitan nito, mas magiging madaling maintindihan ng mga mambabasa ang kahulugan ng bawat pangungusap at mabuo ang kabuuan ng kaisipan ng may-akda.
Basahin ang iba pang mga aralin: Pang-abay na Pamaraan, Pang-abay na Pamanahon, Alamat ng Pinya, Bugtong, Pagmamahal sa Bayan, Taludtod, Anekdota, Pabula, Lakbay Sanaysay, Parabula, Rin at Din