Noli Me Tangere Kabanata 3: Ang Hapunan (Buod at Aral)

Tinanggap lang ni Tenyente ang ginawa ng Donya Victorina at binalingan nito ang kanyang kulot na buhok. Nainis si Donya Victorina nang hindi napansin ng Tenyente at naapakan ang kola ng kanyang saya.

Samantala, ang iba pang bisita ay abala sa kanilang mga usapan at pagpuri sa masasarap na handa.

Ang layunin ng pagtitipon ay upang itaguyod si Crisostomo Ibarra. Ang dalawang pari naman ay nag-aaway kung sino ang dapat umupo sa kabisera.

Ayon kay Padre Damaso, dapat daw si Padre Sibyla dahil siya ang kura. Ngunit tinutulan ito ni Padre Sibyla dahil si Padre Damaso ang padre kumpesor ng pamilya ni Kapitan Tiyago.

Matapos ang ilang sandali, si Tenyente ang inalok ni Padre Sibyla na umupo sa kabisera ngunit tinanggihan niya ito, gayundin ang Kapitan.

Nang ipinadala ang Tinola sa kanila, hindi sinasadyang nakakuha si Padre Damaso ng hindi masarap na parte ng manok. Naghimutok siya nang makita na leeg at pakpak ang napunta sa kanya. Dahil sa kanyang dismaya, nagdabog siya.

Tinalakay nila ang buhay ni Ibarra sa Europa, ang kanyang pangingibang-bansa, ang kanyang pag-aaral ng iba’t ibang wika, ang kanyang pag-aaral ng kasaysayan, ang kanyang pagmamahal sa kanyang bansang pinagmulan kahit na nag-enjoy siya ng marangyang buhay sa Europa, at ang nangyari sa kanyang ama.

Kinumpirma ng tenyente na walang alam si Ibarra sa nangyari sa kanyang ama. Patuloy na nagkuwento si Ibarra tungkol sa kanyang karanasan sa Europa. Binatikos ito ni Padre Damaso, sinabing madali lang ang mga ginawa niya at nasayang lang ang kanyang pera.

Sa kabila nito, tinanggap ito ni Ibarra ng may galang. Inusisa na lamang nila si Ibarra tungkol sa kanyang mga ala-ala kay Padre Damaso. Hindi nakapagreaksiyon si Padre Damaso dahil sa nangyari sa ama ni Ibarra.

Pagkatapos ng hapunan, agad na nagpaalam si Ibarra kaya hindi sila nagkita ng anak ni Kapitan Tiyago. Hindi pa rin tumigil si Padre Damaso sa kanyang pang-aalipusta kay Ibarra.

Nang gabing iyon, sinulat ni Ibarra sa kolum ng Estudios Coloniales ang tungkol sa isang pakpak at leeg ng manok na naging sanhi ng alitan sa salusalo; ang may handa ay walang silbi sa isang piging at ang hindi dapat pagpapaaral ng isang Indio sa ibang lupain.

Dagdag Kaalaman

Ang “kabisera” sa konteksto ng hapag-kainan ay tumutukoy sa ulo o pinakadulo ng mesa. Tradisyonal na ginagamit ito bilang termino sa Pilipinas para tukuyin ang pinakamataas na upuan sa mesa, karaniwang nakalaan para sa pinakamatanda o pinakarespetadong tao sa grupo.

Ang pag-upo sa kabisera ay maaaring magdulot ng iba’t ibang implikasyon tulad ng kapangyarihan, respeto, at ranggo sa lipunan.

Mga Tauhan sa Noli Me Tangere Kabanata 3

Ang mga tauhan sa Noli Me Tangere Kabanata 3 ay sina:

  1. Tenyente Guevara– Siya ay isang matandang tinyente ng Guardia Civil at isang matalik na kaibigan ni Don Rafael Ibarra. Siya ay may malalim na paggalang sa lalaki. Nang maglaon ay nagsikap ito na protektahan ang anak ni Don Rafael na si Ibarra pagkatapos nitong umuwi ng huli mula sa Europa.
  2. Donya Victorina – Isa sa mga tauhang bumubuo sa kwento, kilala bilang isang Filipina na nagpapanggap na Espanyola.
  3. Crisostomo Ibarra – Ang bida sa nobelang Noli Me Tangere na isinulat ni Jose Rizal. Siya ay isang ilustrado, o edukadong Filipino, na nag-aral sa Europa.
  4. Padre Damaso – Isang kurang Espanyol na naging padre kumpesor ng pamilya ni Kapitan Tiyago.
  5. Padre Sibyla – Isa pang paring Espanyol, na kura paroko.
  6. Kapitan Tiyago – Isa sa mga pangunahing tauhan sa Noli Me Tangere. Siya ang ama-amahan ni Crisostomo Ibarra.
  7. Anak ni Kapitan Tiyago – Hindi nabanggit sa teksto, ngunit sa konteksto ng Noli Me Tangere, ito ay si Maria Clara, ang kasintahan ni Crisostomo Ibarra.

Aral, Mensahe at Implikasyon ng Noli Me Tangere Kabanata 3

Narito ang mga aral, mensahe at implikasyon ng Noli Me Tangere Kabanata 3:

  1. Sa kabanatang ito, ipinapakita na kahit sa isang salu-salo, may mga tao na ipinagmamalaki ang kanilang ranggo o posisyon sa lipunan. Halimbawa na dito ang ginawa nina Padre Damaso at Padre Sibyla na nag-agawan sa puwesto sa kabisera.

  2. Ipinahayag din sa kabanatang ito ang hindi pagsang-ayon ni Padre Damaso sa ideya na ang mga Pilipinong tulad ni Crisostomo ay nag-aaral sa ibang bansa o maging sa Pilipinas.

  3. Sa kasalukuyan, maraming Pilipino ang patuloy na pumupunta sa ibang bansa para magtrabaho o mag-aral. Madalas nating naririnig na ang mga Pilipino ay nasa iba’t ibang sulok ng mundo. Ngunit ang nakakalungkot, marami sa atin ang tila masaya na manatili sa bansang pinuntahan dahil mas maunlad at maganda ang pamumuhay doon.