Sa ating paglalakbay sa mga kabanata ng Noli Me Tangere, mararating natin ang Kabanata 53 na may pamagat na ‘Makikilala sa Umaga ang Isang Magandang Araw’.
Sa kabanatang ito, magkakaroon tayo ng malalim na pag-uusap tungkol sa mga hamon ng lipunan, ang pagbabago, at ang papel ng edukasyon sa pagkakaroon ng progresibo at maunlad na bayan. Salamin ito ng panahon ni Rizal at ng kasalukuyang panahon, na may malalaking hamon pero may malalim na pag-asa para sa kinabukasan.
Buod ng Noli Me Tangere Kabanata 53: Makikilala sa Umaga ang Isang Magandang Araw
Kumalat ang balitang may mga ilaw na natanaw sa libingan noong gabi. Ayon sa mga miyembro ng kapatiran ni San Francisco, may dalawampung kandila ang nakita nila roon.
Natunton din ito ni Hermana Sepa na naka-alam ng panaghoy at pag-iyak mula sa sementeryo. Inusisa ng pari ang mga kaluluwang naghihirap sa purgatoryo sa kanyang sermon.
Nakakita ng mga pangyayari si Don Filipo at Pilosopo Tasyo. Inamin ni Don Filipo na tinanggap ng Alkalde ang kanyang pagbibitiw, ngunit para kay Pilosopo Tasyo, hindi ito tama o naaayon sa panahon.
Sa panahon ng kaguluhan, dapat na manatili ang lider para sa kanyang mga tao. Binanggit niya rin ang mga malaking pagbabagong naganap sa bayan sa loob ng dalawampung taon.
Inilahad ni Pilosopo Tasyo ang mga epekto ng pagdating ng mga Europeo sa Pilipinas at ng pag-aaral ng mga kabataang Pilipino sa Europa. Dahil dito, umunlad ang kaalaman ng mga kabataan sa iba’t ibang disiplina.
Sa larangan ng panitikan, nagkaroon ng mga makata at mga siyentipikong pagtuklas. Hindi na rin maawat ng kumbento ang pagkalat ng modernong kabihasnan.
Maraming palitan ng kuro-kuro ang naganap sa pagitan ni Don Filipo at Pilosopo Tasyo, kabilang na ang mga usapin sa bayan, relihiyon, kilos ng mga kabataan, at ng mga naglilingkod sa simbahan.
Nag-alok si Don Filipo ng gamot kay Pilosopo, ngunit sinabi nito na hindi na kailangan ng gamot ng mga malapit nang pumanaw, kundi ng mga maiiwan.
Humiling si Pilosopo Tasyo kay Don Filipo na iparating kay Ibarra na kausapin siya dahil malapit na siyang sumakabilang-buhay.
Sa kabila ng kanyang kalagayan, patuloy na iniisip ni Pilosopo Tasyo ang bayan, at naniniwala siyang nasa kadiliman pa rin ang Pilipinas. Sa wakas, nagpaalam na rin si Don Filipo.
Mga Tauhan ng Noli Me Tangere Kabanata 53: Makikilala sa Umaga ang Isang Magandang Araw
Ang mga tauhan sa Kabanata 53 (“Makikilala sa Umaga ang Isang Magandang Araw”) ng “Noli Me Tangere” ni Dr. Jose Rizal ay:
- Don Filipo: Ang tenyente mayor ng San Diego. Siya ang naglakas-loob na itaguyod ang mga karapatan ng mga mamamayan laban sa mga fraile.
- Pilosopo Tasyo: Ang isang matandang pilosopo sa bayan ng San Diego, kilala rin bilang Don Anastasio. Sa kabanatang ito, binahagi niya ang kanyang mga saloobin at pananaw sa mga pangyayari sa kasalukuyan at hinaharap.
- Hermana Sepa: Siya ang nagsiwalat ng balitang narinig niyang may panaghoy at pag-iyak mula sa sementeryo.
- Mga miyembro ng Kapatiran ni San Francisco: Sila ang mga taong nakakita ng mga kandila sa libingan.
- Isang pari: Binanggit siya sa kabanata bilang nag-uusap tungkol sa mga kaluluwa sa purgatoryo mula sa pulpito.
- Alkalde: Bagamat hindi direkta na bumida sa kabanata, nabanggit siya bilang tumanggap ng pagbibitiw ni Don Filipo.
- Ibarra (hindi direkta na binanggit): Humiling si Pilosopo Tasyo kay Don Filipo na ipaalam kay Ibarra na kausapin siya dahil malapit na siyang mamatay.
Mga Aral, Mensahe at Implikasyon ng Noli Me Tangere Kabanata 53
Sa Kabanata 53 ng Noli Me Tangere na “Makikilala sa Umaga ang Isang Magandang Araw,” matutunan natin ang mga sumusunod na aral, mensahe, at implikasyon:
Ang kahalagahan ng edukasyon: Sa usapan nina Don Filipo at Pilosopo Tasyo, ibinahagi ng huli ang positibong epekto ng mga Pilipinong nag-aaral sa Europa. Pinahalagahan nito ang kaalaman at ang pagbubukas ng isipan tungkol sa iba’t ibang ideya at kultura. Ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng edukasyon bilang susi sa pagbabago at pag-unlad ng isang bansa.
Ang konsepto ng pagbabago: Sa kabanatang ito, ipinapakita na ang pagbabago ay hindi lamang dapat manggaling sa itaas. Ang bawat isa, tulad ng mga kabataang Pilipino na nag-aral sa Europa, ay may kapangyarihang magdulot ng pagbabago sa kanilang sariling paraan.
Ang kritikal na pagkilala sa realidad ng lipunan: Ang usapin tungkol sa mga nakaraang pangyayari sa bayan, mga kalagayan sa simbahan, at ang pag-iisip ng mga kabataan at matatanda ay nagpapakita ng malalim na pag-unawa at kritikal na pagkilala sa realidad ng lipunan.
Ang patuloy na pag-asa kahit sa harap ng kamatayan: Sa kahuli-hulihang bahagi ng kabanata, ipinapakita ni Pilosopo Tasyo ang kanyang pagmamahal sa bayan kahit na siya’y malapit nang mamatay. Sa kabila ng kanyang personal na kahalagahan, ang bayan pa rin ang kanyang iniisip, na nagpapakita ng kanyang patuloy na pag-asa para sa kinabukasan ng Pilipinas.
Ang kahalagahan ng personal na sakripisyo para sa kapakanan ng bayan: Sa paghiling ni Pilosopo Tasyo na makipagkita si Ibarra sa kanya, ipinapakita nito na handa siyang magbigay ng huling payo sa kabataan bilang isang huling hakbang para sa kanyang bayan. Ito ay nagpapahiwatig na ang bawat isa ay may papel na ginagampanan sa pagbabago ng lipunan, at minsan ay kinakailangan ang personal na sakripisyo upang makamit ito.