Ang Kabanata 13 ng El Filibusterismo na pinamagatang “Klase sa Pisika” ay nagbibigay-diin sa pang-aabuso sa sistema ng edukasyon sa panahon ng kolonyalismo. Ito ang puntong sinisilip ng ating artikulo.
Sa pamamagitan ng paglalahad ng mga kaganapan sa silid-aralan, ating tatalakayin ang implikasyon nito sa mga estudyante at ang kamalayan sa pang-aabuso ng kapangyarihan.
Maghahayag tayo ng mga aral na maaaring makuha mula sa kabanatang ito, hinihimok ang mga mambabasa na magtanong at mag-isip tungkol sa mga isyung pang-edukasyon na patuloy na umiiral sa ating lipunan.
Buod ng El Filibusterismo Kabanata 13: Klase sa Pisika
Ang silid-aralan para sa klase sa Pisika ay isang mahabang kuwadradong kuwarto na may malalaki at maluluwag na bintana at mga hagdanan na gawa sa bato na may mga kahoy.
Ayon sa alpabeto ang pagkakaayos ng mga upuan ng mga estudyante. Wala masyadong palamuti sa loob ng silid at ang mga kasangkapan para sa pisika ay naka-imbak sa isang aparador.
Kilala si Padre Millon, isang Dominikong paring nagtuturo ng Pisika, sa kanyang kaalaman sa pilosopiya mula sa Kolehiyo ng San Juan de Letran. Ang kanyang upuan ay nasa tapat ng pintuan at ilalim ng larawan ni Santo Tomas de Aquino.
Ang unang tinawag niyang estudyante ay isang antukin na may buhok na parang iskoba, at sumunod ay si Pelaez. Gumawa si Pelaez ng senyas kay Placido sa pamamagitan ng pagtapak sa paa nito, na tila nagpapahiwatig na isadikta sa kanya ang sagot.
Dahil dito, napasigaw si Placido sa sakit at nagalit si Padre Millon. Tinawag siya ng pari na “espiritu sastre” at “pakialamero.” Sa gayon, si Placido ang nakatanggap ng galit ng pari. Nahirapan si Placido na sagutin ang mga tanong ng propesor at tinawag pa siyang “Placidong Tagadikta.”
Dahil sa kanyang pagka-abala, naglagay ng tanda ang propesor kay Placido. Nagsalita si Placido para tanggihan ito at nagpaliwanag, ngunit itinapon niya ang kanyang aklat, tumayo, at lumabas ng silid-aralan na walang paggalang.
Nabigla ang buong klase sa ginawa ni Placido. Nagsermon si Padre Millon at nagmura hanggang sa tumugtog ang kampana, na nagsasaad na tapos na ang klase.
Mga Tauhan ng El Filibusterismo Kabanata 13: Klase sa Pisika
Ang mga tauhan sa Kabanata 13 ng El Filibusterismo, na pinamagatang “Klase sa Pisika,” ay ang mga sumusunod:
Placido Penitente – Ang pangunahing tauhan sa kabanatang ito na nagpapakita ng kanyang poot at kawalang-respeto sa kanyang guro sa klase sa Pisika.
Padre Millon – Ang Dominikong paring nagtuturo ng Pisika na nagpakita ng kanyang pang-aabuso sa kapangyarihan bilang guro.
Juanito Pelaez – Ang estudyante na nagpasimula ng kaguluhan sa pamamagitan ng pagtapak sa paa ni Placido. Siya rin ang paborito ng mga guro.
Ang mga estudyante – Sila ang mga saksi sa mga pangyayari sa klase na kabanatang ito.
Tandaan na ang kabanatang ito ay nagsasaad ng kalagayan ng edukasyon sa panahong iyon na kontrolado ng mga Espanyol at Dominikong mga pari. Ipinapakita din nito ang poot at galit ng mga Pilipino laban sa mga pang-aabuso ng mga Espanyol.
Mga Aral, Mensahe at Implikasyon ng El Filibusterismo Kabanata 13
Ang Kabanata 13 ng El Filibusterismo na pinamagatang “Klase sa Pisika” ay naglalaman ng mga sumusunod na aral, mensahe, at implikasyon:
Aral sa Edukasyon: Ang kabanata ay nagbibigay ng malalim na pagsusuri sa kalagayan ng sistema ng edukasyon sa panahong iyon. Inilalarawan nito ang hindi patas na pagtrato ng mga guro, partikular na ang mga Dominikong mga pari, sa kanilang mga estudyante.
Ito rin ay nagpapakita ng kahalagahan ng tamang paraan ng pagtuturo at ng isang makatarungang sistema ng edukasyon.Ang Pang-aabuso sa Kapangyarihan: Inilalarawan ng kabanata ang pang-aabuso sa kapangyarihan ng mga nasa itaas. Pinapakita nito kung paano ginamit ni Padre Millon ang kanyang posisyon upang apihin at pang-abusuhin ang kanyang mga estudyante, partikular na si Placido Penitente.
Ang Kagandahang-loob at Pang-unawa: Ipinapakita ng kabanata ang kahalagahan ng pang-unawa at kagandahang-loob.
Sa halip na intindihin at tulungan si Placido, sinisi at inapi siya ni Padre Millon. Ito ay nagbibigay ng isang aral na dapat nating unawain at tulungan ang bawat isa sa halip na mag-abuso ng kapangyarihan.Ang Paglaban sa Pang-aapi: Sa kabila ng pang-aapi, ipinakita ni Placido ang kanyang tapang at determinasyon upang lumaban. Ito ay nagbibigay inspirasyon na dapat tayong maging matapang at lumaban laban sa kahit anong uri ng pang-aapi.
Implikasyon sa Lipunan: Ang mga pangyayari sa kabanata ay nagpapahiwatig ng malalim na hindi pagkakasunduan at tension sa lipunan na nakaugat sa kolonyal na pagsasamantala.
Ang ganitong mga pangyayari ay hindi lamang nangyayari sa mga klase sa Pisika, kundi sa buong lipunan rin.
Sa kabuuan, ang Kabanata 13 ay nagbibigay ng isang matalas na kritiko sa sistema ng edukasyon at kolonyal na pagsasamantala sa panahon ni Rizal. Ito ay nagpapakita rin ng mga aral tungkol sa pagiging matapang, pang-unawa, at kagandahang-loob.